لفظ و معنا در شعر فارسی

Authors
abstract

رابطه لفظ و معنا از موضوعات مهم و قابل توجهی است که قرن‏هاست ذهن شاعران و منتقدان ایرانی و غیرایرانی را به خود جلب کرده است. در این بین برخی جانب لفظ و برخی جانب معنا را گرفته‏اند و البته گروهی نیز به هر دو به یک اندازه توجه کرده‏اند. این مقاله کوشیده است رابطه لفظ و معنا را در شعر فارسی بیش‏تر با تکیه بر نظریات منتقدان و شاعران فارسی‏زبان تبیین نماید و البتّه در این راه از دیدگاه‏های اندیشمندان غربی نیز استفاده کرده است. ماحصل این جستجو آن است که هرچند در بین شاعران و منتقدان فارسی‏زبان اختلاف نظر درباره اهمیت لفظ یا معنا وجود دارد امّا بی‏گمان این دو عنصر سازنده شعر، تفکیک‏ناپذیرند. هم‏چنان‏که ارائه معنا بدون لفظ امکان‏پذیر نیست لفظ بدون معنا هم ارزش چندانی ندارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

لفظ و معنا در شعر فارسى

رابطه لفظ و معنا از موضوعات مهم و قابل توجهى است که قرن‏هاست ذهن شاعران و منتقدان ایرانى و غیرایرانى را به خود جلب کرده است. در این بین برخى جانب لفظ و برخى جانب معنا را گرفته‏اند و البته گروهى نیز به هر دو به یک اندازه توجه کرده‏اند. این مقاله کوشیده است رابطه لفظ و معنا را در شعر فارسى بیش‏تر با تکیه بر نظریات منتقدان و شاعران فارسى‏زبان تبیین نماید و البتّه در این راه از دیدگاه‏هاى اندیشمندا...

full text

نقد و نظر: جستاری بر دلالت لفظ بر معنا در شعر؛ نقد و بررسی آراء ناقدان معاصر عرب

دلالت لفظ بر معنا در شعر، از سویی همچون نظام متعارف زبان بوده، هر لفظی بر معنای مدلول خود دلالت می‌کند. این باتوجه به جنبه نمادی زبان و وجه خودآگاه آن است که نقش پیام‌رسانی شعر را ممکن می‌سازد. درواقع، نظام متعارف زبان، تاحدودی کاربری ارتباطی خود را در شعر حفظ می‌کند. از سوی دیگر، با توجه به وجه ناخودآگاه شعر و غلبه ابهام بر آن، و نیز به دلیل تأثیر موسیقی، حاصل تحقق تجربۀ شعری، دایرۀ معانی شعر ...

full text

آفات زبان از نظر لفظ و معنا در مثنوی مولوی و احیاءعلوم الدّین غزالی

روش‌های بیان مقاصد گوناگون است. برخی از افراد روش مستقیم را بر می‌گزینند؛ یعنی زبان رسمی و غیر ادبی را ترجیح می‌دهندکه در این حالت جملات به صورت خبری و یا انشایی خواهد بود. امّا گروهی دیگر از زبان غیرمستقیم استفاده می‌کنند، زیرا آنها این نوع بیان را تأثیرگذارتر می‌دانند. از جمله مباحث مهم و قابل توجّه، بحث جرایم وآفات زبان است. زیرا بیش از آن اندازه که نعمت بیان و زبان مفید و ارزشمند است، جرایم و...

full text

ائتلاف لفظ با معنا در خطبه های مشهور نهج البلاغه

ائتلاف لفظ با معنا، یکی از مولفه های علم بلاغت و از آرایه های بدیعی است که به معنای تناسب الفاظ با معانی مورد نظر متکلم، شاعر و یا نویسنده، در بافت- زبانی و موقعیتی- کلام است. این در حالی است که این تناسب، شامل تناسب سیمایی(ساختاری)، آوایی و معنایی بوده و هدف آن، تأثیر و ارزش ادبی در کلام و در نهایت، انتقال پیام به مخاطبان می باشد. سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه، که به همت سید رضی در سال 400...

کارکردهای متمایز قافیه و ردیف دوبیتی‏ های عامه در لفظ و معنا

بررسی جنبه‏های ساختاری و عناصر شاعرانه در دوبیتی ها ، به دلیل جایگاه آن در اتصال شعر رسمی و عامه، می‏تواند برخی از ویژگی‏های متمایز این دو حوزه را تبیین کند. باتوجه به اهمیت نقش قافیه و ردیف در این قالب، در این مقاله به روش تحلیلی- مقایسه‏ای، ضمن بررسی بیش از 3،000 دوبیتی عامه، زوایایی چون شباهت‏ها و تفاوت‏های لفظی و معنایی و تسامح‏های مرسوم در موسیقی کناری آن ها، متناسب با تفاوت اقلیم، تحلیل و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

جلد ۲، شماره ۴، صفحات ۱۷۳-۱۸۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023